बाबा आमटे माहिती – Baba Amte Information in Marathi बाबा आमटे या नावाने प्रसिद्ध असलेले मुरलीधर देविदास आमटे यांचा जन्म 26 डिसेंबर 1914 रोजी वर्धा येथील हिंगणघाट येथे एका संपन्न हिंदू ब्राह्मण कुटुंबात झाला.
लहान असताना, त्यांनी आपल्या कुटुंबाच्या संपत्तीसह आलेल्या सर्व विशेषाधिकारांचा भरपूर आनंद लुटला. तथापि, अगदी लहान वयातच त्यांना गरीब आणि उपेक्षित लोकांच्या दुरवस्थेची जाणीव झाली आणि अनेकदा या अन्यायाचा अंत करण्यासाठी काहीतरी केले पाहिजे असे त्यांना वाटत असत.
बाबा आमटे माहिती – Baba Amte Information in Marathi
एकदा, दिवाळीच्या वेळी लहानपणीच्या बाबांना एक आंधळा भिकारी भेटला. त्या भिकाऱ्याची दया आल्याने त्यांनी नाण्यांनी भरलेला आपला खिसा त्याच्या भिकेच्या भांड्यात रिकामा केला. भिकार्याला त्या नाण्यांचे वजन जाणवताच त्याला असे वाटले की आपणाला कोणीतरी मूर्ख बनवत आहे त्यामुळे तो लहान बाबांना म्हटलं की “मी फक्त एक भिकारी आहे छोटे साहेब, माझ्या वाटीत दगड ठेवू नका”, त्यावर त्या मुलाने उत्तर दिले “ती नाणी आहेत, दगड नाहीत. तुम्ही ते मोजू शकता.
ही देखील वाचा : Dr Babasaheb Ambedkar Information in Marathi
या घटनेचा त्या लहान मुलाच्या मनावर खोलवर, कायमचा परिणाम झाला. अशा प्रकारचे दुःख भोगणारे संपूर्ण जगात अनेक लोक आहेत या कल्पनेने त्याला खूप धक्का बसला. वडिलांची नाराजी असताना ही तो नियमितपणे नोकरांच्या मुलांशी खेळत असे. त्याच्या वडिलांमध्ये असलेली कठोरता त्याला अजिबात आवडली नाही. लोक स्वतःला विभाजित करण्यासाठी इतके मार्ग का बनवतात हे त्याला समजले नाही.
त्यांना डॉक्टर बनण्याची इच्छा होती परंतु वडिलांनी त्यांना वकील बनण्यास भाग पाडले. आपल्या मुलाने कौटुंबिक इस्टेट सांभाळावी अशी त्यांची इच्छा होती. थोड्या काळासाठी, बाबांनी एक रमणीय, श्रीमंत तरुणाचे आयुष्य जगले.
त्यांनी ते दिवस घोडेस्वारी, शिकारी आणि स्थानिक क्लबमध्ये ब्रिज आणि टेनिस खेळण्यात घालवले. त्यांनी स्वतः गोळ्या झाडून शिकार केलेल्या बिबट्याच्या फराने त्यांची कार सजवली होती. केवळ नशीबवानांनाच जगण्यास मिळावे, असे श्रीमंतांचे हेवा वाटणारे जीवन ते जगत होते.
ही देखील वाचा : Chhatrapati Shivaji Maharaj Quotes
पण या उधळपट्टीच्या आयुष्यात देखील ते अस्वस्थ होते. त्यांना असे वाटत असे की त्यांनी जगात एक मोठा उद्देश पूर्ण केला पाहिजे. त्यासाठी त्यांनी शक्य असेल तिथे मदत व स्वयंसेवा करण्यास सुरुवात केली आणि स्वातंत्र्यलढ्यातही ते सहभागी झाले.
टागोर, गांधी आणि साने गुरुजींसारख्या महान व्यक्तींचा त्यांच्यावर खूप प्रभाव होता. इतर लोक करत असलेले कष्ट अनुभवण्यासाठी त्यांनी कचरा वाहक म्हणून कामही सुरू केले. या वेळी, त्यांना एक दृश्य भेटले त्याने त्यांचे संपूर्ण आयुष्यच कायमचे बदलून गेले. ते दृश्य होते –
“कुष्ठरोगाच्या शेवटच्या टप्प्यात असलेला माणूस. नाकाच्या जागी दोन छिद्रे असलेला मानवी मांसाचा कुजलेला वस्तुमान, बोटे किंवा पायाची बोटे नसलेले, डोळे असायला हवे होते तेथे कृमी आणि फोड असलेले. अक्षरशः जिवंत प्रेत.”
बाबा आमटे निबंध Baba Amte Essay in Marathi
समोरच पाहिलेल्या ह्या दृश्यामुळे घाबरून ते पळून गेले. ते नेहमीच स्वतःला निर्भय आणि धाडसी समजत असत. तुळशीराम (कुष्ठरोगग्रस्त मनुष्य) यांच्याशी झालेल्या ह्या भेटीमुळे त्यांच्या आत्म-प्रतिमेला तडा गेला. ते मरणा-या माणसाची काळजी घेत असले तरी ही भीती त्यांना सोडणार नव्हती.
ह्या घटनेवर बाबा आमटे म्हंटले की, “मला कधीच कशाची भीती वाटली नाही. एका भारतीय महिलेची इज्जत वाचवण्यासाठी मी ब्रिटीश टोमीशी लढलो म्हणून गांधीजींनी मला ‘अभय साधक’ म्हटले. वरोरा येथील सफाई कामगारांनी मला गटारी साफ करण्याचे आव्हान दिले, ते देखील मी निर्भयपणे न लाजता करून दाखवले. पण तुळशीरामाचा जिवंत मृतदेह पाहून मात्र मी खरंच पुरता घाबरून गेलो.”
ही देखील वाचा : Baba Amte Information in Marathi Wikipedia
पुढचे ६ महिने बाबा या संकटाच्या असह्य यातनामध्येच जगले. “जिथे भय आहे तिथे प्रेम नाही आणि जिथे प्रेम नाही तिथे देव नाही.” त्यांना या समस्येवर मात करण्याचा एकच मार्ग दिसत होता की त्यांनी कुष्ठरोगग्रस्तांसोबत राहून काम केले पाहिजे.
बाबा आमटे यांनी कुष्ठरुग्णांच्या सेवेचे कार्य हाती घेण्याचे ठरवले कारण त्यांना अशा समाजाचा एक भाग असण्याचा तिरस्कार वाटला ज्याला अशा दलित मानवांच्या दुर्दशेबद्दल खूप तिरस्कार वाटतो. त्यांनी या उदासीनतेला ‘मानसिक कुष्ठरोग’ असे समर्पकपणे उद्धृत करून सांगितले की सर्वात भयावह आजार म्हणजे एखाद्याचे हातपाय गमावणे नव्हे, तर इतर मानवांबद्दल दयाळूपणा आणि करुणा अनुभवण्याची शक्ती गमावणे होय.
महारोगी सेवा समिती, वरोरा (कुष्ठरोग सेवा सोसायटी) ची स्थापना कुष्ठरुग्णांवर उपचार करण्याच्या उद्देशाने आणि मानसिक कुष्ठरोगाने ग्रासलेल्या समाजाचे डोळे उघडण्यासाठी करण्यात आली. बाबांनी या संस्थेला ‘आनंदवन’ म्हणजे ‘आनंदाचे वन’ नाव देण्याचे ठरवले.
बाबा आमटे यांना माहित होते की केवळ रोग बरा करणे पुरेसे नाही. या सामाजिक बहिष्कृतांपासून बनलेला स्वयंपूर्ण, उत्पादक समाज निर्माण करणे महत्त्वाचे होते. शेतीपासून सुरुवात करून कापडापासून ते लाकूडकामापर्यंत विविध लघु आणि मध्यम उद्योगांपर्यंत विस्तार करत MSS, वरोरा हे बाबांच्या स्वप्नांचे उत्पादक आश्रयस्थान बनले.
Baba Amte Information in Marathi
1949 मध्ये 14 रुपये, 6 कुष्ठरुग्ण आणि एक लंगडी गाय घेऊन , MSS, वरोरा या संस्थेने आपले कार्य संपूर्ण महाराष्ट्रात पसरवले आहे आणि अनेक संस्था बाबांच्या कार्यातून प्रेरणा घेऊन देशभरात आणि अगदी जगभरातील दीनदलितांसाठी काम करत आहेत. बाबा आमटे यांचा जगभर झालेला प्रभाव अतुलनीय आहे आणि त्यांच्यासारखा आत्मा हे जगाला मिळालेले एक दुर्मिळ रत्न आहे.
1949 मध्ये फक्त 14 रुपये, 6 कुष्ठरुग्ण आणि एक लंगडी गाय घेऊन, MSS वरोरा या संस्थेने आपले कार्य संपूर्ण महाराष्ट्रात पसरवले आणि आजही अनेक संस्था बाबांच्या कार्यातून प्रेरणा घेऊन देशभरात आणि अगदी जगभरातील दीनदलितांसाठी काम करत आहेत. बाबा आमटे यांचा जगभर पडलेला प्रभाव अतुलनीय आहे आणि त्यांच्यासारखा व्यक्ति ह्या जगाला मिळालेले एक दुर्मिळ रत्न आहे.
Tags : baba amte anandvan information in marathi, Baba Amte Essay in Marathi, Baba Amte Information in Marathi, samaj sevak baba amte information in marathi, dr prakash baba amte, बाबा आमटे निबंध, बाबा आमटे माहिती, Baba Amte Information in Marathi